کرایوتراپی چیست و نحوه انجام آن
همه افراد هر چند وقت یکبار دچار درد میشوند. برخی از آنها مشکلات مزمن با درد یا التهاب دارند. درد آنقدر رایج است که درمانهای بی شماری در بازار وجود دارد که به شما کمک میکند تا آن را مدیریت کنید. یکی از روشهای درمانی که در سالهای اخیر محبوبیت پیدا کرده است، کرایوتراپی کل بدن است. برخی ادعا میکنند که سرمای شدید میتواند سلامت روحی و جسمی را بهبود بخشد و حتی عمر را طولانیتر کند. از آنجایی که این روش هنوز جدید است، مزایای سلامتی آن در مطالعات علمی و در مقیاس بزرگ ثابت نشده است. در این مقاله، به برخی از مزایای احتمالی کرایوتراپی و همچنین سایر حقایقی که یک فرد ممکن است قبل از بررسی آن نیاز داشته باشد، میپردازیم. همچنین نحوه انجام و پیادهسازی این روش را شرح میدهیم.
کرایوتراپی چیست؟
کرایوتراپی یا درمان برودتی، هر شکلی از درمان با استفاده از دمای انجماد یا نزدیک به انجماد است. این میتواند شامل کرایوسرجری یا کرایوآبلیشن باشد که در آن نیتروژن مایع به صورت موضعی برای از بین بردن سلولهای غیر طبیعی مانند تومورها یا سلولهای سرطانی استفاده میشود. کرایوتراپی در مقیاس کوچک میتواند شامل غوطهوری در حمام یخ یا کرایوتراپی صورت باشد.
کرایوتراپی کل بدن (WBC) شامل نشستن یا ایستادن در یک اتاق سرد به مدت دو تا پنج دقیقه است. در طی این فرآیند، فرد بدن خود را در دمای زیر صفر، معمولاً بین ۱۰۰- تا ۱۴۰- درجه سانتیگراد، در معرض نیتروژن مایع قرار میدهد. بیماران ملزم به پوشیدن حداقل لباس در اتاق هستند که فقط میتواند شامل مواردی مانند جوراب، دستکش، لباس زیر تایید شده و احتمالاً سربند و ماسک برای محافظت از گوش، بینی و دهان باشد.
مزایای کرایوتراپی
انجام کرایوتراپی با مزایایی همراه است، از جمله:
به درمان اختلالات خلقی کمک می کند
دمای فوقالعاده سرد در کرایوتراپی کل بدن میتواند باعث پاسخهای هورمونی فیزیولوژیکی شود. این شامل ترشح آدرنالین، نورآدرنالین و اندورفین است. در نتیجه، میتواند تأثیر مثبتی بر کسانی که اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی را تجربه میکنند، داشته باشد. یک مطالعه نشان داد که سرمادرمانی کل بدن در درمان کوتاهمدت برای هر رفع هر دو مشکل موثر است.
علائم میگرن را کاهش می دهد
سرمادرمانی میتواند با خنک کردن و بیحس کردن اعصاب ناحیه گردن به درمان میگرن کمک کند. یک مطالعه نشان داد که استفاده از یک پوشش گردن حاوی دو کیسه یخ منجمد بر روی شریانهای کاروتید گردن به طور قابلتوجهی باعث کاهش درد میگرنی در افراد مورد آزمایش شده است. تصور میشود که این کار با خنک کردن خون عبوری از عروق داخل جمجمهای عمل میکند. شریانهای کاروتید، نزدیک به سطح پوست و در دسترس هستند.
موجب بیحس شدن تحریکات عصبی می شود
بسیاری از ورزشکاران سالهاست که از سرما درمانی برای درمان آسیبها استفاده میکنند و یکی از دلایل آن این است که میتواند درد را بیحس کند. سرما در واقع میتواند عصب تحریک شده را بیحس کند. پزشکان ناحیه آسیب دیده را با یک کاوشگر کوچک که در بافت مجاور قرار داده میشود، درمان میکنند. این میتواند به درمان اعصاب فشرده یا نوروما، درد مزمن یا حتی آسیبهای حاد کمک کند.
ممکن است به درمان تومورهای کم خطر کمک کند
کرایوتراپی هدفمند و موضعی میتواند به عنوان یک درمان سرطان استفاده شود. کرایوتراپی در این زمینه را، کرایوسرجری مینامند. این نوع از کراپوتراپی با انجماد سلولهای سرطانی و احاطه کردن آنها با کریستالهای یخ عمل میکند. در حال حاضر برای درمان برخی از تومورهای کم خطر برای انواع خاصی از سرطان، از جمله سرطان پروستات، این روش استفاده میشود.
می تواند به پیشگیری از زوال عقل و بیماری آلزایمر کمک کند
در حالی که تحقیقات بیشتری برای ارزیابی اثربخشی این استراتژی مورد نیاز است، این نظریه وجود دارد که سرمادرمانی کل بدن میتواند به پیشگیری از آلزایمر و سایر انواع زوال عقل کمک کند. تصور میشود که این ممکن است یک درمان مؤثر باشد، زیرا اثرات ضد اکسیداتیو و ضد التهابی کرایوتراپی میتواند به مقابله با پاسخهای استرس اکسیداتیو و التهابی که در آلزایمر رخ میدهد، کمک کند.
درماتیت آتوپیک و سایر بیماری های پوستی را درمان می کند
درماتیت آتوپیک یک بیماری التهابی مزمن پوستی با علائم مشخصی از خشکی و خارش پوست است. از آنجایی که کرایوتراپی میتواند سطح آنتیاکسیدان را در خون بهبود بخشد و میتواند به طور همزمان التهاب را کاهش دهد، منطقی است که کرایوتراپی موضعی و کل بدن میتواند به درمان درماتیت آتوپیک کمک کند. طی یک مطالعه دیگری در موشها، اثر آن را برای آکنه و هدف قرار دادن غدد چربی بررسی کردند.
به تسکین درد و التیام عضلات کمک می کند
کرایوتراپی میتواند به درد عضلانی و همچنین برخی از اختلالات مفصلی و عضلانی مانند آرتریت کمک کند. همچنین ممکن است باعث بهبود سریعتر آسیبهای ورزشی شود. پزشکان از مدتها قبل استفاده از کمپرس یخ را برای عضلات آسیب دیده و دردناک توصیه کردهاند. انجام این کار ممکن است پس از برداشتن کیسه یخ گردش خون را افزایش داده و باعث بهبودی و تسکین درد شود.
می تواند در کاهش وزن مؤثر باشد
کرایوتراپی، به تنهایی باعث کاهش وزن نمیشود، اما میتواند این روند را پشتیبانی کند. از نظر تئوری، سرما بدن را وادار میکند تا برای گرم ماندن بیشتر تلاش کند. برخی از ارائه دهندگان کرایوتراپی ادعا میکنند که قرارگیری در معرض سرما به مدت چند دقیقه، میتواند متابولیسم را در طول روز افزایش دهد. در نهایت، آنها ادعا میکنند که مردم دیگر احساس سرما نمیکنند، زیرا متابولیسم آنها در پاسخ به دمای سرد تنظیم و افزایش یافته است.
روند آماده سازی برای انجام کرایوتراپی چگونه است؟
برای درمان پوست، برخی از پزشکان مصرف ایبوپروفن (۴۰۰ میلی گرم) را نیم ساعت قبل از این روش توصیه میکنند تا ناراحتی جزئی را از بین ببرد. برخی دیگر یک دوز آنتیبیوتیک را قبل از سرمادرمانی به عنوان راهی برای محافظت در برابر عفونت میدهند. برای درمانهای عمیقتر شامل تومورها، بیماران باید از داروهای رقیق کننده خون برای دوره توصیه شده قبل از درمان اجتناب کنند.
در مورد تمام داروهایی که مصرف میکنید، از جمله مکملهای گیاهی، به پزشک خود بگویید. هر گونه آلرژی، به خصوص به بیحس کننده موضعی، بیهوشی عمومی یا مواد حاجب را فهرست کنید. ممکن است پزشک به شما بگوید که مصرف آسپرین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا رقیقکنندههای خون را قبل از عمل متوقف کنید. زنان در صورت بارداری، همیشه باید به پزشک و تکنسین خود اطلاع دهند.
پزشکان برای جلوگیری از قرار گرفتن جنین در معرض تشعشعات، آزمایشات زیادی را در دوران بارداری انجام نمیدهند. اگر نیاز به عکسبرداری با اشعه ایکس باشد، پزشک اقدامات احتیاطی را برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض اشعه در کودک انجام میدهد.
برخی از پزشکان پس از کرایوتراپی تومورهای عمیق، اقامت کوتاهمدت و یک شبه در بیمارستان را توصیه میکنند. اگر در این روش از یک برش بزرگ و جراحی (کرایوسرجری) استفاده شود، به بستری کوتاهمدت در بیمارستان نیاز خواهید داشت. پزشکان میتوانند کرایوتراپی از راه پوست را به صورت سرپایی انجام دهند، اما ممکن است نیاز به بستری کوتاهمدت و یک شبه در بیمارستان داشته باشید. برنامهریزی کنید که بعد از عمل از کسی بخواهید که شما را به خانه برساند.
روش کار کرایوتراپی چگونه است؟
کرایوتراپی از گاز نیتروژن یا آرگون برای ایجاد دماهای بسیار سرد برای بیحس کردن بافتهای
مشکلساز بیمار استفاده میکند. کرایوتراپی موضعی با استفاده مستقیم از نیتروژن مایع با ی
ک سواب پنبهای یا دستگاه اسپری، بافتهای بیمار خارج از بدن را از بین میبرد. پزشکان از
کرایوپروبها برای درمان تومورهای زیر سطح پوست و اعماق بدن استفاده میکنند. با استفاده
از هدایت تصویری، پزشک یک یا چند پروب کرایو را از طریق پوست به محل بافت بیمار وارد میکند.
کرایوپروب، نیتروژن مایع یا گاز آرگون را میرساند و بافت بیمار را منجمد میکند. بافت زنده، سالم
یا بیمار، نمیتواند در شرایط بسیار سرد مقاومت کند و به دلایل زیر خواهد مرد:
- تشکیل یخ در مایع خارج سلولی که منجر به کمآبی سلولی میشود.
- تشکیل یخ در داخل سلول در حدود ۴۰- درجه سانتیگراد (۴۰- درجه فارنهایت) یا کمتر، کریستالهای کشنده یخ درونسلولی شروع به تشکیل میکنند و تقریباً هر سلولی را از بین میبرند.
- ترکیدن از هر دو تورم ناشی از گسترش یخ در داخل سلول یا کوچک شدن ناشی از خروج آب از سلول.
- منبع خون سلولها از دست میروند. آنها زمانی میمیرند که منبع خون آنها توسط یخ تشکیل شده در رگهای خونی کوچک تومور خفه میشود و باعث لخته شدن میشود. از آنجایی که میانگین زمان لخته شدن خون تقریباً ۱۰ دقیقه است، سرمای شدید حداقل ۱۰-۱۵ دقیقه، اگر نه بیشتر، حفظ میشود.
از آنجایی که سرمادرمانی شامل یک سری مراحل است که منجر به مرگ سلولی میشود، تومورها
به طور مکرر منجمد و ذوب میشوند. به طور معمول، پزشک از دو یا چند چرخه انجماد و ذوب استفاده
میکند. هنگامی که سلولها می میرند، گلبولهای سفید خون سیستم ایمنی بدن برای پاکسازی
بافت مرده کار میکنند.
چگونه کرایوتراپی بر روی بیمار اجرا می شود؟
یک متخصص مراقبت های بهداشتی آموزش دیده مانند رادیولوژیست، معمولاً کرایوتراپی را در مجموعه
رادیولوژی یا اتاق عمل انجام میدهد. این روش اغلب به صورت سرپایی انجام میشود. با این حال، برخی
از بیماران ممکن است پس از این روش نیاز به پذیرش داشته باشند. از پزشک خود بپرسید که آیا نیاز به
پذیرش دارید یا خیر. برای انجام این روش، شما روی یک میز دراز میکشید. اگر پزشک کرایوتراپی موضعی
انجام دهد، نیتروژن مایع را با یک سواب پنبهای یا دستگاه اسپری به ناحیه مورد نظر اعمال میکند.
برای تومورهای عمیق داخل بدن که میتوان از طریق پوست به آنها نزدیک شد، پزشک یک روش از راه
پوست را انجام میدهد و اپلیکاتورهای نازک به اندازه سوزن یا کرایوپروبها را وارد میکند. پزشک یا پرستار
ممکن است شما را به مانیتورهایی متصل کند که ضربان قلب، فشار خون، سطح اکسیژن و نبض شما را ردیابی
میکند. یک پرستار یا تکنسین یک خط داخل وریدی (IV) را در ورید دست یا بازوی شما وارد میکند تا یک آرامبخش
تجویز کند. این روش ممکن است از آرامبخشی متوسط استفاده کند و نیازی به لوله تنفسی ندارد. با این حال، برخی
از بیماران ممکن است نیاز به بیهوشی عمومی داشته باشند.
ادامه مراحل پیاده سازی روش کرایوتراپی
یک پزشک یا پرستار محل قرار دادن را با یک پارچه استریل تراشیده، استریل کرده و میپوشاند. پزشک
یک برش پوستی بسیار کوچک در محل ایجاد میکند. با استفاده از راهنمایی تصویربرداری، پزشک یک
یا چند اپلیکاتور یا کرایوپروب را از طریق پوست به محل بافت بیمار وارد میکند. هنگامی که دستگاهها در
جای خود قرار گرفتند، نیتروژن مایع یا گاز آرگون را تحویل خواهند داد. به غیر از دستگاهها هیچ چیز دیگری
وارد بدن نمیشود. این دستگاه با کاهش سریع دما در نوک خود یک توپ یخی ایجاد میکند. این امر باعث
یخ زدن تمام آب در ناحیه اطراف نوک پروب میشود. تصویربرداری قرار دادن دستگاهها را هدایت میکند و فرآیند
انجماد را نظارت میکند. پزشک میتواند توپ یخی را با استفاده از سونوگرافی، CT یا MRI تجسم کند. برخی
از تومورها برای انجماد کامل به چندین دستگاه نیاز دارند. برای سرطان پروستات، پزشک شش تا هشت اپلیکاتور
را از طریق پرینه (بافت بین رکتوم و کیسه بیضه و آلت تناسلی) با استفاده از راهنمایی اولتراسوند وارد میکند. در
پایان عمل، پزشک دستگاهها را برمی دارد و برای جلوگیری از خونریزی به محل فشار وارد میکند. آنها دهانه پوست
را با بانداژ میپوشانند. به طور معمول، نیازی به بخیه نیست. کل روش معمولا یک تا سه ساعت طول می کشد.
خطرات و عوارض جانبی کرایوتراپی
شایعترین عوارض جانبی هر نوع کرایوتراپی شامل بیحسی، سوزن سوزن شدن، قرمزی و تحریک پوست است.
این عوارض جانبی تقریباً همیشه موقتی هستند. اگر در عرض ۲۴ ساعت برطرف نشد، با پزشک خود قرار ملاقات
بگذارید. هرگز نباید از کرایوتراپی بیشتر از زمانی که برای روش درمانی استفاده میکنید، استفاده کنید. برای
کرایوتراپی کل بدن، این زمان بیش از چهار دقیقه خواهد بود.اگر از کیسه یخ یا حمام یخ در خانه استفاده
میکنید، هرگز نباید یخ را بیش از ۲۰ دقیقه روی ناحیه موردنظر قرار دهید. کسانی که دیابت دارند یا هر شرایطی
که بر اعصاب آنها تأثیر میگذارد، نباید از کرایوتراپی استفاده کنند. آنها ممکن است نتوانند به طور کامل اثر آن
را احساس کنند که میتواند منجر به آسیب عصبی بیشتر شود.
کلام پایانی
شواهد حاکی از آن است که کرایوتراپی ممکن است به طیف وسیعی از نگرانیها از جمله کند کردن یا معکوس کردن
پیری پوست، حمایت از کاهش چربی، پیشگیری از بیماریهای مزمن و موارد دیگر کمک کند. با این حال، تا زمانی که
تحقیقات بیشتر نتواند این ادعاها را پشتیبانی کند، تعیین دقیق اینکه کرایوتراپی چقدر به عنوان یک درمان
مؤثر است، غیرممکن است.
هدف فیزیوتراپی ایرانیان کاهش درد و کمک به عملکرد، حرکت و زندگی بهتر است.
کلینیک فوق تخصصی سلامتی، درمانی و فیزیوتراپی ایرانیان ، بهترین فیزیوتراپی در اصفهان
به طور کلی، مجموعه سلامت ایرانیان شامل کلینیکها و بخش های درمانی :
کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان
باشگاه بدنسازی ایرانیان
کلینیک لاغری و زیبایی ایرانیان
استخر آب درمانی ایرانیان
فروشگاه اینترنتی محصولات طبی و پزشکی
فیزیوتراپی ایرانیان ، طی سال ها فعالیت همیشه در تلاش است تا خدمات زیر را ارائه نماید.
الکتروتراپی ، تکارتراپی ، مگنت تراپی ، فیزیوتراپی ورزشی ، لیزرتراپی ( لیزر پرتوان ) ، اولتراسوند US ، فیزیوتراپی کمر ، فیزیوتراپی زانو ، فیزیوتراپی دست ، فیزیوتراپی گردن ، فیزیوتراپی سکته مغزی ، فیزیوتراپی پارکینسون ، فیزیوتراپی پا ، فیزیوتراپی درد پاشنه پا ، فیزیوتراپی خارپاشنه ، فیزیوتراپی ACL ، فیزیوتراپی کف لگن ، فیزیوتراپی بارداری ، فیزیوتراپی کودکان ، ماساژ درمانی ، باشگاه ورزشی ، آب درمانی و … بخشی از خدماتی است که در کلینیک فیزیوتراپی ایرانیان ارائه می گردد.
